อย่างที่เราเห็น การสื่อสารเป็นกิริยาขั้นพื้นฐานของมนุษย์ ซึ่งพวกเราล้วนใช้มันอยู่ทุกวัน ฉะนั้นการสื่อสารจึงเป็นสิ่งที่มีบทบาทสำคัญกับชีวิตของคนเรา ไม่ว่าจะเป็นความสัมพันธ์ส่วนตัว อาชีพ หรือการพูดในที่สาธารณะก็ตาม สิ่งเหล่านี้ทำให้การสื่อสารมีบทบาทสำคัญในการสร้างประสบการณ์ของมนุษย์
ทว่านอกจากนั้นแล้ว มนุษย์อย่างเรา ๆ เองนี่แหละ ที่มักจะพบปัญหาของการสื่อสารอยู่ดี โดยในงาน DRILL YOUR PURPOSE BOOTCAMP by Airasia Academy ครั้งที่ 1 ในหัวข้อ “People-Purpose-Performance” ซึ่งเป็นคลาสเรียน Purposeful Communication นั้น คุณชญาน์ทัต วงศ์มณี เจ้าของเพจท้อฟฟี่ แบรดชอว์ นักเขียนอารมณ์ดีก็ได้ให้เกียรติมาร่วมพูดคุยถึง 4 คำถามที่ช่วยให้คนพูดสามารถสื่อไปถึงใจผู้ฟังได้
1. พูดเพื่อ? (จะสื่อสารอะไร) - WHY
ก่อนเราที่จะมีส่วนร่วมในกับบทสนทนาใด ๆ สิ่งสำคัญคือ เราต้องกำหนดวัตถุประสงค์ที่ชัดเจนในการสื่อสารก่อน เพราะการสื่อสารคือการเปลี่ยนแปลง ถ้าคนพูดอยาก Take Action แบบไหน ให้ลองถามตัวเองว่าทำไมเราต้องการสื่อสารแบบนี้ ถ้าหากเราไม่มีวัตถุประสงค์ในการพูด ก็จะทำให้ผู้ฟังถามกลับว่า “พูดเพื่อ?” ขึ้นมาได้
2. กำลังสื่อสารกับใคร - WHO
การทำความเข้าใจผู้ฟังของเราจะทำให้การสื่อสารมีประสิทธิภาพมากขึ้น ก่อนจะพูดอะไรออกไป ลองนึกถึงคนที่เรากำลังคุยด้วย ว่าจะทำอย่างไรให้พูดได้ตรงใจกับพวกเขาด้วย 6 คำถามเหล่านี้
- ผู้ฟังคาดหวังจะฟังอะไร?
- ผู้ฟังของเรามีความเกี่ยวข้องกับหัวข้อนี้หรือไม่?
- ระดับความรู้ของผู้ฟังเกี่ยวกับหัวข้อนี้อย่างไร?
- ผู้ฟังจะมีทัศนคติอย่างไรต่อเรื่องที่พูดไป?
- อะไรคือความกังวลของผู้ฟัง?
- อะไรเป็นแรงบันดาลใจ หรือแรงกระตุ้นให้ผู้ฟัง?
3. จะสื่อสารอะไร - WHAT
Key Message = Clear Message
ความชัดเจนคือกุญแจสำคัญในการสื่อสาร หากจะพูดอะไร ผู้พูดต้องมีความชัดเจน และมี ‘Key Message’ ในการพูด ซึ่ง Key Message ที่ดีต้องพูดให้ผู้ฟังเกิดความเข้าใจ วิธีสังเกตคือให้เราเตรียมตัวก่อนพูด เมื่อไหร่ที่เราอธิบายมันได้อย่างเรียบง่าย แปลว่าเราเข้าใจมันจริง ๆ
Kind Message = Care Message
การพูดต้องใส่ความใจ ความห่วงใย ถ้าหากเราไม่ใส่สิ่งนี้เข้าไป คนที่ฟังจะไม่เข้าใจว่าเราต้องการจะสื่อสารอะไร เพราะความรู้สึกไม่ใช่สิ่งที่คนจะมาบังคับได้ เมื่อสื่อสารอะไรแล้วเอาความรู้สึกมาใส่ในการสนทนา จะทำให้เราสื่อสารได้อย่างมีประสิทธิภาพมากขึ้น
4. การสื่อสารเกิดขึ้นอย่างไร - HOW
การสื่อสารที่มีประสิทธิภาพ เปรียบเสมือนถนนสองทาง คือการพูดในสิ่งที่เราอยากเล่า และคนฟังนั้นก็อยากรู้ด้วย ถ้าหากเราพูดแค่เรื่องที่เราสนใจอยู่ฝั่งเดียว คนฟังก็จะไม่เข้าใจสิ่งที่เราต้องการจะสื่อสาร ดังนั้นสมการของการสื่อสารในข้อนี้จึง = เรื่องที่เราอยากเล่า x เรื่องที่เขาอยากรู้
ความสัมพันธ์ที่มีความหมายโดยการตั้งใจฟัง และเปิดโอกาสให้ผู้อื่นแสดงความคิดเห็น จะเป็นสิ่งสำคัญในการส่งเสริมการแลกเปลี่ยนการสื่อสารที่เปิดกว้างมากว่า
การเป็นนักสื่อสารที่เก่ง สิ่งสำคัญคือต้องรู้จักสื่อสารอย่างมีเป้าหมาย และด้วยหลักการ 4 ข้อนี้ จะทำให้เราเข้าใจจิตวิทยาเบื้องหลังการสื่อสารมากขึ้น ลองคิดถึงมุมมองผู้ฟังก่อนจะพูดอะไรออกไป แล้วสื่อสารใจความสำคัญออกมาทางคำพูด โดยการพัฒนาทักษะเหล่านี้ จะทำให้เราสามารถปรับปรุงความสัมพันธ์ของเรา และทำให้ผู้อื่นรู้สึกมีค่าเมื่อรับฟังได้
‘เพราะการสื่อสารดี ช่วยยุติสิ่งเลวร้าย ในขณะที่การสื่อสารเลวร้าย ก็ทำให้สิ่งดี ๆ หายไป’
